Όταν οι εντάσεις αυξάνονται στη Μέση Ανατολή, μπορεί να είναι χρήσιμο να εξετάζουμε τόσο τι δεν συμβαίνει όσο τι συμβαίνει.
Στην αγορά αργού πετρελαίου, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στο γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν έχει χαθεί ούτε ένα βαρέλι εφοδιασμού αργού πετρελαίου. Είναι προς το συμφέρον όλων των εμπλεκομένων μερών να παραμείνει αυτό το φαινόμενο.
Οι τιμές του αργού πετρελαίου αυξήθηκαν ξανά στις πρώτες συναλλαγές στην Ασία τη Δευτέρα, με τα παγκόσμια συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του Brent LCOc1 να σημειώνουν άνοδο 2,1% στα 75,76 δολάρια το βαρέλι.
Αυτό βασίστηκε στην άνοδο 7% στις 13 Ιουνίου, η οποία είδε την τιμή του Brent να ανεβαίνει στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν πέντε μηνών, καθώς το Ισραήλ εξαπέλυσε μια σειρά από επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και αεροπορικές επιδρομές που σκότωσαν αρκετούς κορυφαίους Ιρανούς διοικητές και πυρηνικούς επιστήμονες και προκάλεσαν ζημιές σε πυρηνικές εγκαταστάσεις. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι η αντίδραση των τιμών του φυσικού πετρελαίου στη Μέση Ανατολή ήταν πιο μετρημένη από ό,τι στην αγορά χαρτιού.
Η τιμή των συμβολαίων ανταλλαγής του Ντουμπάι, τα οποία είναι συμβόλαια που διακανονίζονται έναντι των φυσικών τιμών του αργού πετρελαίου του Ντουμπάι, αυξήθηκε κατά 5,8% στις 13 Ιουνίου και έκλεισε στα 71,03 δολάρια το βαρέλι.
Η άνοδος των 3,86 δολαρίων το βαρέλι για τα συμβόλαια ανταλλαγής του Ντουμπάι έρχεται σε αντίθεση με την άνοδο των 4,87 δολαρίων για τα συμβόλαια Brent. Αυτή η μικρότερη άνοδος για το φυσικό πετρέλαιο είναι ίσως ένα σημάδι ότι οι traders και τα διυλιστήρια ανησυχούν ελαφρώς λιγότερο για μια διακοπή της προσφοράς από ό,τι οι επενδυτές σε χάρτινα πετρέλαια Brent.
Παρόλο που οι τιμές του φυσικού πετρελαίου αυξήθηκαν λιγότερο από τις τιμές των χαρτονομισμάτων, και οι δύο σημείωσαν ισχυρές αυξήσεις και αυτές αποτελούν μια ορθολογική απάντηση στην κλιμακούμενη σύγκρουση, ειδικά επειδή αυτή δεν δείχνει σημάδια ψυχρότητας, με τις ισραηλινές επιθέσεις και τις ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις να συνεχίζονται.
Αλλά για τις αγορές πετρελαίου το κλειδί είναι το κατά πόσον οι κίνδυνοι επιθέσεων στην παραγωγή αργού πετρελαίου και στις υποδομές εξαγωγής του Ιράν, καθώς και η προσπάθεια του Ιράν να αποκλείσει τα Στενά του Ορμούζ, είναι ρεαλιστικοί ή άμεσοι.
Το στενό κανάλι του Ορμούζ μεταξύ του Περσικού Κόλπου και του Κόλπου του Ομάν, και ο Ινδικός Ωκεανός πέρα από αυτόν, μεταφέρει περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμιας ημερήσιας κατανάλωσης πετρελαίου, η οποία ανέρχεται σε έως και 20 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα (bpd).
Είναι η διαδρομή που χρησιμοποιούν τα μέλη του ΟΠΕΚ, η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ, το Ιράκ και το Ιράν για το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών αργού πετρελαίου και προϊόντων τους, και υπάρχουν λίγες βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις.
Είναι επίσης η διαδρομή που χρησιμοποιείται για την εξαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου από το Κατάρ, τον δεύτερο μεγαλύτερο μεταφορέα στον κόσμο του υπερψυγμένου καυσίμου.
Ωστόσο, αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι σε όλες τις προηγούμενες συγκρούσεις που έχουν πλήξει τη Μέση Ανατολή, το στενό δεν έχει αποκλειστεί ποτέ, αν και έχουν υπάρξει περιπτώσεις όπου το Ιράν έχει επιβιβαστεί και έχει συλλάβει δεξαμενόπλοια.
Θα μπορούσε επίσης να υποστηριχθεί ότι η καλύτερη επιλογή για το Ιράν αυτή τη στιγμή είναι να κρατήσει την αγορά σε εγρήγορση σχετικά με τους κινδύνους για τη ναυσιπλοΐα μέσω του Ορμούζ, κάτι που διατηρεί ένα premium στην τιμή του πετρελαίου, ενώ στην πραγματικότητα δεν κάνει τίποτα για να κλείσει την πλωτή οδό.
ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΧΟΡΜΟΥΖ
Τι θα συνέβαινε όμως σε περίπτωση που το Ιράν επιδιώξει αυτό που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως πυρηνική επιλογή και επιχειρήσει να κλείσει την πλωτή οδό;
Αυτό θα εμπόδιζε το Ιράν να εξάγει αργό πετρέλαιο, όπως και τις άλλες χώρες, και σχεδόν σίγουρα θα προσέλκυε και άλλες δυνάμεις στη σύγκρουση.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδεχομένως θα ενεργούσαν για να διατηρήσουν ανοιχτή την πλωτή οδό, και το Ιράν θα θυσίαζε επίσης όποια καλή θέληση έχει μεταξύ των γειτόνων του στον Κόλπο, καθώς και με την Κίνα, τον μεγαλύτερο εισαγωγέα αργού πετρελαίου στον κόσμο και ουσιαστικά τον μόνο σημαντικό αγοραστή του πετρελαίου του Ιράν που έχει υποστεί κυρώσεις.
Η Κίνα δεν ασκεί διπλωματία μέσω μεγαφώνων, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν γνωστοποιεί τις απόψεις της και στις δύο πλευρές της σύγκρουσης, και το Πεκίνο θα επιθυμούσε μια ταχεία αποκλιμάκωση.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες τείνουν να γνωστοποιούν δημόσια τις απόψεις τους, αν και αυτές συχνά είναι κάπως συγκεχυμένες δεδομένης της συνήθειας του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να μιλάει αυθόρμητα και να αντιφάσκει με τους δικούς του ανώτερους αξιωματούχους.
Αλλά το μήνυμα από την Ουάσινγκτον φαίνεται επίσης αρκετά σαφές, ότι θα βοηθήσουν το Ισραήλ να αμυνθεί και θα εισέλθουν στη σύγκρουση μόνο εάν η Τεχεράνη επιτεθεί άμεσα σε προσωπικό ή συμφέροντα των ΗΠΑ.
Το Ισραήλ έχει επίσης περιοριστεί σε επιθέσεις μόνο κατά των εγχώριων ιρανικών ενεργειακών υποδομών, όπως διυλιστήρια και δεξαμενές αποθήκευσης, μέτρα που στοχεύουν να δυσκολέψουν τη ζωή των Ιρανών, αλλά όχι να βλάψουν την παραγωγή και τις εξαγωγές αργού πετρελαίου.
Αυτό δεν αποσκοπεί στην ελαχιστοποίηση των κινδύνων για την προσφορά αργού πετρελαίου στη Μέση Ανατολή, αλλά μάλλον στην αναγνώριση ότι ακόμη και δραματικές καταστάσεις έχουν οδηγήσει στο παρελθόν σε περιορισμένες διαταραχές του εφοδιασμού και οι εντάσεις τελικά υποχωρούν.
(Reuters: Οι απόψεις που εκφράζονται εδώ είναι του συγγραφέα, Clyde Russell, αρθρογράφου του Reuters)